Vervoer naar en in Istanbul

Het meerderdeel van de toeristen die naar Istanbul komen voor een stedentrip zullen dit doen met het vliegtuig. Natuurlijk is het mogelijk om op een andere manier naar de stad te reizen, maar dat zal vele malen langer duren als met het vliegtuig en zal in de meeste gevallen ook een stuk duurder uitvallen.
Eenmaal in Istanbul aangekomen zal je merken dat het verkeer er een stuk chaotischer is dan dat wij in Nederland gewend zijn. Het is daarom ook niet verstandig om hier zelf actief aan deel te nemen. Gelukkig zijn er genoeg alternatieven zoals de metro, trein, stadsbus en tram. Al deze vormen van openbaar vervoer betaal je met de Istanbulpass. Deze kaart kun je kopen op de meeste metro- en treinstations, maar ook bij verschillende kiosken.

Zo goed als alle toeristen die een bezoek brengen aan Istanbul komen naar de stad toe met het vliegtuig. Een vlucht naar Istanbul zal afhankelijk van je vertrekplaats in Nederland, België of Duitsland ergens tussen de drie en de vier uur duren. Omdat dit een relatief korte vlucht is zullen de vluchten in de meeste gevallen uitgevoerd worden door de middelgrote toestellen, zoals de Boeing 737 of de Airbus A320.

Als je naar Istanbul vliegt worden veelal dezelfde regels gehanteerd die ook gelden voor andere vluchten binnen Europa. Zo heb je te maken met een paspoortcontrole en mag je maar een bepaalde hoeveelheid vloeibare stoffen meenemen in je handbagage. Om het vliegtuig te kunnen boarden met je je paspoort en het instapbewijs kunnen tonen.
Tegenwoordig maakt een groot deel van de reizigers gebruik van een e-ticket die op je telefoon staat. Om eventuele problemen te voorkomen doe je er goed aan om een schermafdruk te maken van je e-ticket zodat je deze niet kwijt kunt raken.

Wie snel en gemakkelijk vanaf de luchthaven van Istanbul naar het centrum wil reizen kan dit doen met een taxi. Boek je deze taxi vooraf met Get Your Guide dan kun je perfect zien wat deze rit je zal kosten en wat de verwachte duur is. Op deze manier kom je niet voor onverwachte verrassingen staan, dit scheelt een hoop met onzekerheid. Als je vooraf een taxi boekt zal deze op het vliegveld van Istanbul op je staan te wachten. Het is natuurlijk mogelijk om de rit kosteloos te annuleren mocht de reis toch niet doorgaan.

Atatürk Airport

De luchthaven Atatürk Airport is de grootste luchthaven van Istanbul en behoort tot de grootste van Turkije. Het is de op drie na grootste passagiersluchthaven van Europa. De luchthaven is vernoemd naar de eerste president van Turkije, Mustafa Kemal Atatürk. Het is al een oude luchthaven die al sinds 1912 in gebruik is. Jaarlijks maken ongeveer 60 miljoen passagiers gebruik van dit vliegveld. Veelal zijn dit passagiers die een tussenstop hebben op Atatürk Airport. De luchthaven heeft drie terminals waarvan er twee gebruikt worden voor passagiersvluchten. Eén van de terminals is in gebruik voor de binnenlandse vluchten en één voor de internationale vluchten. Als je met een taxi naar de luchthaven reist, geef dan duidelijk aan naar welke terminal je moet.

Sabiha Gökçen Airport

Sabiha Gökçen Airport is de tweede luchthaven van Istanbul. Deze luchthaven is te vinden in het oostelijke deel van de stad. De luchthaven is vernoemd naar de eerste Turkse pilote Sabiha Gökçen, een aangenomen dochter van Mustafa Kemal Atatürk. Het is een relatief nieuw vliegveld dat in 2009 voor het eerst zijn deuren voor het publiek opende. Deze luchthaven beschikt tevens over twee terminals; één voor de nationale vluchten en één voor de internationale. Dit vliegveld behoort tot de twintigste drukste vliegvelden van Europa.

Istanbul Airport/İstanbul Üçüncü havalimanı

In 2018 is het grootste vliegveld van Istanbul geopend. Dit vliegveld stond tijdens de bouw bekend onder de naam ‘İstanbul Üçüncü havalimanı’, wat letterlijk vertaalt ‘derde luchthaven van Istanbul’ betekent. Nu Wordt de naam Istanbul Airport gebruikt. De luchthaven ligt op ongeveer 35 kilometer van de stad en moet één van de grootste vliegvelden van Europa gaan worden. Het vliegveld werd in 2018 in gebruik genomen, maar de uitbreidingen van het vliegveld gaan waarschijnlijk nog jaren duren.

Metrolijn M11

In 2023 werd de metrolijn geopend die Istanbul airport met het centrum van Istanbul verbindt. In slecht 24 minuten ben je van het vliegveld nu midden in het centrum van Istanbul. Tussen het vertrekstation Kağıthane en de Kargo Terminali zijn zeven tussenstations. Hierin verschilt de metro met de andere metro’s in Istanbul, die op ieder station stoppen. Kijk dus vooraf goed waar je op en uit kunt stappen.

Autorijden

Autorijden in Istanbul is iets wat ik je ten zeerste afraad. Het verkeer is er behoorlijk chaotisch en de mentaliteit van de meeste chauffeurs verschilt behoorlijk met wat wij gewend zijn. Zo wordt er steevast met vijf auto’s naast elkaar gereden op een driebaansweg en wordt ieder gaatje dat je openlaat gevuld met een auto; of die daar nu tussen past of niet. Opvallend is dat ondanks het hectische verkeer en de soms bloedstollende acties van medeweggebruikers, echt helemaal niemand een gordel draagt. Wel gebeuren er onderweg opvallend veel kleine ongelukjes.
Ben je toch moedig genoeg om zelf door Istanbul te gaan rijden, dan zijn er in de stad en bij de verschillende luchthavens meerdere maatschappijen te vinden waar je een auto kunt huren.
Natuurlijk is het ook mogelijk om vanuit Nederland met de auto naar Istanbul te rijden. Deze reis over 2650 kilometer zal zonder te stoppen ongeveer 25 uur duren, maar in werkelijkheid zal je er twee tot drie dagen overdoen.

De taxichauffeurs van Istanbul hebben een niet al te beste reputatie. Ze staan bekend als de slechtste chauffeurs van Europa die de straten van Istanbul zien als hun persoonlijke racebaan. Natuurlijk geldt dit niet voor alle taxichauffeurs in de stad, maar over het algemeen kan er worden gesteld dat er behoorlijk vlot gereden wordt.
Als je een taxi neemt in Istanbul zorg er dan altijd voor dat je gebruik maakt van een officiële taxi. Deze zijn gemakkelijk te herkennen aan hun gele kleur. Je vindt deze op meerdere plaatsen in de stad, maar je kunt ze ook aanhouden op straat of er één bestellen via je hotel.
Al deze taxi’s werken met een meter die met een starttarief werkt. Dit tarief is altijd hetzelfde. Het maakt dus niet uit hoeveel koffers je meeneemt, hoeveel personen er in de taxi zitten of om welk tijdstip je een taxi neemt.

Over het algemeen kan gesteld worden dat de taxichauffeurs in Istanbul eerlijk zijn, maar wees voorbereid op de bekende wisseltrucs. Als de taxichauffeur onbeleefd is of niet veilig genoeg rijdt naar je zin, stap dan uit en houdt een andere taxi aan.
Opvallend is dat in taxi’s het aandoen van een gordel een lastige klus is. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat ze, maar weinig gebruikt worden.

De metro in Istanbul behoort tot de oudste ter wereld. Al in 1875 werd de eerste kabelspoorbaan voor reizigers in de stad geopend. Het was hiermee de tweede stad ter wereld met een metro. Deze lijn is beter bekend als de Tünel en loopt tussen de twee stadswijken ‘Pera’ en ‘Galata’ en overbrugt een behoorlijke hoogte. Eén ritje in de Tünel duurt slechts anderhalve minuut. Later is er nog een tweede kabelspoorbaan aangelegd tussen het Taskimplein en de wijk ‘Kabatas’, waar de veerboten te vinden zijn.
Verder zijn er nog een aantal gewone metrolijnen die je naar zo goed als alle uithoeken van de stad kunnen brengen. Er is er één die de onder de Bosporus door gaat en dat is daarmee de enige metrolijn tussen twee continenten. Deze lijn staat bekend onder de naam ‘Marmaray’.
Om gebruik te kunnen maken van de metro in Istanbul moet je in het bezit zijn van een zogenaamde ‘Istanbul card’. Deze is te koop op de meeste metrostations. Ben je van plan slechts enkele malen gebruik te maken van de metro of tram, dan kun je beter een token of een kaartje kopen. Waar je een token of waar je een kaartje nodig hebt is vrij ondoorzichtig, maar de prijs is overal gelijk. Het openbaar vervoer in Istanbul kan als goedkoop worden bestempeld.

Vroeger was Istanbul een populaire bestemming om per trein naar toe te reizen. Het was namelijk het eindstation van de tegenwoordig zo tot de verbeelding sprekende Oriënt-Express. Deze beroemd trein vertrok uit Parijs om vervolgens via verschillende Duitse steden, Wenen, Boedapest, Belgrado en Sofia naar Istanbul te rijden. Het eindstation van de Oriënt-Express was het station ‘Sirkeçi’. Dit prachtige station is vandaag de dag nog steeds in gebruik.
Het is nog steeds mogelijk om met de trein naar Istanbul te reizen, al doe je daar tegenwoordig gek genoeg ongeveer net zo lang over als honderd jaar geleden. Je moet tegenwoordig wel behoorlijk wat keren overstappen om uiteindelijk in Istanbul uit te komen. Als alles meezit, zal je na ongeveer 55 uur en 8 maal overstappen na je vertrek van Amsterdam-Centraal, in Istanbul aankomen.

Er zijn twee soorten trams te vinden in Istanbul. Als eerste de nostalgische tram die het vervoer verzorgt tussen het Taksimplein en het Tünel-station. Deze tram loopt dwars door de Istiklal Caddesi, de populairste en drukste winkelstraat van de stad. Er zijn in deze tram dan ook hoofdzakelijk toeristen te vinden die voor hun plezier een ritje maken in deze historische tram. In het Aziatische deel is er nog een gelijkwaardige tram te vinden die het vervoer verzorgt tussen de wijken Kadiköy en Moda.
De “gewone tram” van Istanbul heeft drie verschillende lijnen die dwars door de stad lopen. De belangrijkste en door toeristen meest gebruikte tram is de Sultanamet tram. Deze tram loopt vanaf Kabatas over de Galatabrug naar Cadessi. Deze tram heeft stopplaatsen bij de bekendste toeristische trekpleisters van Istanbul, zoals de Blauwe moskee, de Hagia Sophia en de Grand Bazaar. De andere tramlijn loopt van Topkapi naar Mescid-i-Selam en dan is er nog een kleinere tram die een rondje rijdt in het Aziatische deel.
De tram van Istanbul werkt net als de Metro met de ‘Istanbul card’ of met een token. Deze kaarten en tokens zijn te koop op ieder tramstation. De trams in Istanbul kunnen behoorlijk vol zitten waardoor het niet de meest comfortabele manier van reizen is.

Bus

De bus is een geliefd vervoersmiddel voor veel inwoners van de stad. Dit is goed te zien aan de overvolle bussen die je overal in de stad tegenkomt. Om gebruik te kunnen maken van de bus moet je een kaartje kopen. Deze kaartjes kun je kopen bij een kiosk op het busstation of gewoon bij de chauffeur. Voor iedere rit heb je een nieuw kaartje nodig. Vanuit Istanbul vertrekken er ook bussen naar de verschillende steden en bezienswaardigheden rondom de stad.

Speciale toeristenbussen

Populair onder toeristen zijn de zogenaamde ‘hop on, hop off’ bussen. Deze toeristenbussen rijden speciale toeristische routes waarbij je langs de meeste bezienswaardigheden van Istanbul komt. Je kunt tijdens de route onbeperkt uitstappen en weer instappen gedurende de geldigheid van je kaartje (24 of 48 uur).

Er worden twee verschillende routes gereden: de blauwe route en de rode route.
De route van de rode lijn: Sultanahmet plein, de Galata brug, de Tophane buurt, de haven, het Dolmabahce paleis, het W-hotel, het Taksim plein, Hard Rock Cafe en de Egyptische Specerijen Bazaar.
De route van de Blauwe lijn: Sultanahmet plein, de Galata brug, Patriarchaat, de kabelbaan, Miniaturk, het Transportmuseum en de Egyptische Specerijen Bazaar.

Tijdens de rit krijg je in 8 talen informatie over de stad (incl. Engels en Duits). Verder is er een gratis Wi-Fi netwerk aan boord van de bus. Kaarten kun je vooraf bestellen via deze link.

Boottocht op de Bosporus

Iets wat je niet mag overslaan tijdens je stedentrip aan Istanbul is een boottocht over de Bosporus. Dit kun je op verschillende manieren doen. Zo kan je bijvoorbeeld een boottocht maken van het Europese deel van Istanbul naar het Aziatische deel, maar je kunt bijvoorbeeld ook een anderhalf uur durende tocht maken over de Bosporus naar de Prinseneilanden in de Zee van Marmara.
Er vertrekken op meerdere plaatsen veerboten. De belangrijkste aanlegsteigers in de stad zijn te vinden in de wijken Besiktas, Kabatas, Harem, Kadiköy. Sireci en Yenikapi.
Een populaire toeristische cruise is de zonsondergang cruise op de Bosporus. Tijdens deze bijzondere cruise vaar je langs enkele van de bekendste bezienswaardigheden van de stad zoals het Dolmabahcepaleis en de Faith Sultan Mehmet brug.

Het is verstandig om je van tevoren goed te laten informeren over welke boot je waarnaartoe moet nemen, want op de kades van de Bosporus kan het er behoorlijk hectisch aan toe gaan en echt duidelijke informatieborden ontbreken. Voor een overtocht over de Bosporus betaal je net iets meer dan een euro, voor een reis naar de Prinseneilanden of één van de andere aanleghavens in Istanbul ligt de prijs hoger.